5 ECTS credits
145 u studietijd

Aanbieding 1 met studiegidsnummer 1009376BNR voor alle studenten in het 1e semester met een verdiepend bachelor niveau.

Semester
1e semester
Inschrijving onder examencontract
Niet mogelijk
Beoordelingsvoet
Beoordeling (0 tot 20)
2e zittijd mogelijk
Ja
Inschrijvingsvereisten
Om een inschrijving te kunnen nemen voor Bouwmaterialen moet men ingeschreven of geslaagd zijn voor Materiaalkunde. Bachelorstudenten ingenieurswetenschappen moet tevens ingeschreven of geslaagd zijn voor het technologieproject Bouwkunde en ten minste 1 van de 3 overige technologieprojecten.
Onderwijstaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit Ingenieurswetenschappen
Verantwoordelijke vakgroep en betrokken faculteiten/vakgroepen
Materialen & chemie
Mechanica van Materialen en Constructies
Onderwijsteam
Herman Terryn
Didier Snoeck (titularis)
Onderdelen en contacturen
0 contacturen Exam
36 contacturen Lecture
24 contacturen Practical exercises
Inhoud

De cursus is opgebouwd vanaf de grote materiaalgroepen en legt de nadruk op de relatie die samenstelling, processing en vormgeving hebben met de resulterende eigenschappen en bouwproducten binnen een materiaalgroep.

Terryn:
In de cursus wordt de nadruk gelegd op de introductie van de verschillende materialen in de bouwtoepassingen. Het accent ligt op de keuze mogelijkheden die men kan maken in bouwtoepassingen. De bedoeling is dat de student voor bouwmaterialen de kritische materiaalreflex ontwikkelt.  De cursus is een voortzetting van de cursus Materiaalkunde bachelor 2 waar de hoofdmateriaalgroepen en de voornaamste materiaaleigenschappen geïntroduceerd werden.
- keuze van een materiaal, selectie van eigenschappen, criteria, Ashby diagramma's op basis van de cursus van bachelor 2
- materiaal levenscyclus
- staal en gietijzer: productie, thermomechanisch gedrag, eigenschappen, naamleer
- roestvaste staalsoorten
- aluminiumlegeringen
- koper, zink en titaan legeringen
- polymeren: thermoharders en thermoplasten, thermomechanisch gedrag
- keramische materialen
- oppervlaktebehandelingen van materialen

Wastiels:
- cement en beton: bestanddelen van cement, cementsoorten, hydratatie, granulaten, hulpstoffen, betonsamenstelling, mechanische en fysische eigenschappen
- composietmaterialen
- hout
- bouwnormen en kwaliteitsaspecten
- gastlezing over glas

Oefeningen-labo's

- Voor het deel labo van Herman Terryn dienen de studenten een case studie uit te werken ivm materialen.  Deze studie omvat een keuze van een bepaald voorwerp of een onderdeel ervan.  De studenten dienen na te denken uit welk materiaal men dit voorwerp kan vervaardigen, welke vormgeving gebruikt kan worden, welke verbindingstechnieken er kunnen toegepast worden, welke de prijs is van de materialen en de recyclage aspecten dienen ook aanbod te komen. De studenten maken een verslag en geven een presentatie.
- Voor het deel labo van Wastiels worden verschillende samenstellingen van mortels en beton in groep (4 tot 5 studenten) vervaardigd. De invloed van de keuze van cement, de ouderdom, de hoeveelheid water, het gebruik van superplastificeerder wordt nagegaan en verklaard. Ook wordt in een labosessie een vezelcomposiet met een cementmatrix vervaardigd en getest, als link met onderzoek uitgevoerd op de vakgroep MEMC. Een schriftelijk groepsverslag wordt afgeleverd als alle labosessies gedaan zijn, dit maakt deel uit van de evaluatie.

Studiemateriaal
Cursustekst (Vereist) : Bouwmaterialen, Wastiels, VUB, 2220170007441, 2020
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Powerpoint presentaties gebruikt tijdens de lessen, Wastiels, Canvas
Handboek (Vereist) : Materials Science and Engineering, An introduction, Callister - Rethwisch, 10de, John Wiley and Son, 9781119453918, 2020
Handboek (Aanbevolen) : Construction Materials, Their Nature and Behaviour, Soutsos -  Domone, 5de, E&FN Spon London, 9781498741101, 2017
Handboek (Aanbevolen) : Materials Selection in Mechanical Design, Ashby M.F., 5de, Butterworth-Heinemann, 9780081005996, 2016
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Powerpoint presentaties gebruikt tijdens de lessen, Terryn, Canvas
Bijkomende info

Wastiels:
- schriftelijke cursus VUB Bouwmaterialen: over de hoofdstukken Cement en beton, Hout en Regelgeving.

- powerpoint presentaties gebruikt tijdens de lessen, beschikbaar op Canvas.

Terryn:
- powerpoint presentaties gebruikt tijdens de lessen, beschikbaar op Canvas
- boek Materials Science and Engineering an introduction auteur William D. Callister, 10th Edition, John Wiley and Son, 2020 wordt gebruikt als referentie werk

Aanvullend studiemateriaal:
Boeken:

Illston J.M., Domone P.L.J. 'Construction Materials: Their Nature and Behaviour' 5rd ed E&FN Spon London, 2017
Ashby M.F. "Materials Selection in Mechanical Design" Pergamon Press, Oxford, 2016

Leerresultaten

Algemene competenties

Weten welke typische eigenschappen zijn van de verschillende bouwmaterialen, en inzicht hebben waarom dit zo is vanuit de relatie samenstelling, processing en vormgeving.
Een keuze kunnen maken tussen verschillende bouwmaterialen, vanuit een kritische materiaalreflex.

Dit studiedeel draagt bij tot het begrip en de kunde van

1.       de wetenschappelijke principes en de methodologie van de exacte wetenschappen met inbegrip van de specificiteit van hun toepassingen in de ingenieurswetenschappen;

2.       ingenieurstechnische principes en de mogelijkheid om ze toe te passen om de belangrijkste technische processen te analyseren en om nieuwe en opkomende technologieën te onderzoeken;

3.       geïntegreerde ontwerpmethoden die inspelen op de behoeften van de gebruikers met de mogelijkheid om kennis en begrippen van andere technische disciplines toe te passen en te integreren in de eigen specialisatie;

4.       ingenieurstechnische problemen definiëren, classificeren, formuleren en oplossen en de beperkingen identificeren en is in staat om de taken te formuleren en af te bakenen teneinde deze te onderwerpen aan een kritisch onderzoek en om de voorgestelde oplossingen voor hun duurzaamheid en maatschappelijke relevantie te controleren;

5.       de resultaten van de analyse en de modellering opvolgen, interpreteren en toepassen met het doel om op gestage wijze verbeteringen te kunnen aanbrengen ;

6.       binnen een voortdurend veranderende samenleving en industriële context, in een multidisciplinaire omgeving een horizontale verbreding en verticale verdieping van de discipline bewerkstelligen;

7.       informatie van de technische literatuur en andere informatiebronnen aanwenden en evalueren;

8.       op correcte wijze over de ontwerpresultaten rapporteren aan de hand van een technisch verslag of via een paper;

9.       gebruikmakend van hedendaagse communicatiemiddelen resultaten op een wetenschappelijk verantwoorde wijze presenteren en verdedigen;

10.   op een logische, abstracte en kritische wijze redeneren;

11.   open dialogen, discussies en onderhandelingen voeren en technische rapporten kunnen schrijven gebruik makend van de meest moderne ICT-technologieën;

12.   in team werken, creativiteit en ondernemerschap tonen en over intellectuele mobiliteit beschikken.

13.   de draagwijdte van de ethische, sociale, ecologische en economische context van het werk begrijpen en streven naar duurzame oplossingen voor de ingenieurstechnische problemen, waaronder de veiligheidsaspecten;

14.   een kritische houding ten aanzien van de eigen resultaten en die van de anderen;

15.   de middelen verworven voor het verzamelen van kennis gericht naar het levenslang leren;

16.     het gedrag van bouwmaterialen en deze kennis kunnen toepassen om elementaire ingenieursvragen op te lossen.

Algemene competenties

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen heeft een brede fundamentele kennis en begrip van de wetenschappelijke principes en de methodologie van de exacte wetenschappen met inbegrip van de specificiteit van hun toepassingen in de ingenieurswetenschappen.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen heeft een brede fundamentele kennis en begrip van ingenieurstechnische principes en de mogelijkheid om ze toe te passen om de belangrijkste technische processen te analyseren en om nieuwe en opkomende technologieën te onderzoeken.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen heeft een brede fundamentele kennis en begrip van geïntegreerde ontwerpmethoden die inspelen op de behoeften van de gebruikers met de mogelijkheid om kennis en begrippen van andere technische disciplines toe te passen en te integreren in de eigen specialisatie.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan ingenieurstechnische problemen definiëren, classificeren, formuleren en oplossen en de beperkingen identificeren en is in staat om de taken te formuleren en af te bakenen teneinde deze te onderwerpen aan een kritisch onderzoek en om de voorgestelde oplossingen voor hun duurzaamheid en maatschappelijke relevantie te controleren.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan de resultaten van de analyse en de modellering opvolgen, interpreteren en toepassen met het doel om op gestage wijze verbeteringen te kunnen aanbrengen.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan binnen een voortdurend veranderende samenleving en industriële context, in een multidisciplinaire omgeving een horizontale verbreding en verticale verdieping van de discipline bewerkstelligen.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan informatie van de technische literatuur en andere informatiebronnen aanwenden en evalueren.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan op correcte wijze over de ontwerpresultaten rapporteren aan de hand van een technisch verslag of via een paper.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan gebruikmakend van hedendaagse communicatiemiddelen resultaten op een wetenschappelijk verantwoorde wijze presenteren en verdedigen.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan op een logische, abstracte en kritische wijze redeneren.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan open dialogen, discussies en onderhandelingen voeren en kan technische rapporten schrijven gebruik makend van de meest moderne ICT-technologieën.

De Bachelor in de Ingenieurswetenschappen kan in team werken, toont creativiteit en ondernemerschap en beschikt over intellectuele mobiliteit.

De Bachelor in Ingenieurswetenschappen heeft de draagwijdte van de ethische, sociale, ecologische en economische context van het werk begrepen en streeft naar duurzame oplossingen voor de ingenieurstechnische problemen, waaronder de veiligheidsaspecten.

De Bachelor in Ingenieurswetenschappen heeft een kritische houding ten aanzien van de eigen resultaten en die van de anderen.

De Bachelor in Ingenieurswetenschappen heeft de middelen verworven voor het verzamelen van kennis gericht naar het levenslang leren.

De Bachelor in Engineering Sciences heeft een meer geavanceerde fundamentele kennis en begrip van het gedrag van constructies, bouwmaterialen, grond, en vloeistoffen (Civil Engineering) en kan deze kennis toepassen om elementaire ingenieursvragen op te lossen.

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Andere bepaalt 100% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Andere dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Wastiels mon ex theorie met een wegingsfactor 30 en aldus 30% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: mondeling examen theorie 1/2 Wastiels (60%)
  • Wastiels mon ex labowerk met een wegingsfactor 10 en aldus 10% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: mondeling examen labowerk 1/6 Wastiels (60%)
  • Terryn mon ex theorie met een wegingsfactor 27 en aldus 27% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: mondeling examen theorie: 2/3 Terryn (40%)
  • Terryn case study met een wegingsfactor 13 en aldus 13% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: case study materiaalkeuze en eventueel mondelinge uitleg op examen: 1/3 Terryn (40%)
  • Wastiels groepsverslag labo met een wegingsfactor 20 en aldus 20% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: schriftelijk groepsverslag labo: 1/3 Wastiels (60%)

Aanvullende info mbt evaluatie

Terryn (40%):
- Mondeling examen theorie: 2/3
- Case study materiaalkeuze en eventueel mondelinge uitleg op examen: 1/3

Wastiels (60%):
- mondeling examen theorie door titularis: 1/2. Hoofdvraag (1/3) met voorbereiding 15 minuten open boek, bijvraag (1/6) zonder voorbereiding
- mondeling examen door assistent over het uitgevoerde labowerk: 1/6
- schriftelijk groepsverslag labowerk: 1/3. Ongewettigde afwezigheden op de labo's leidt tot proportionele penalisatie

Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de ingenieurswetenschappen: bouwkunde
Bachelor in de ingenieurswetenschappen: architectuur: Standaard traject
Bachelor in de ingenieurswetenschappen: architectuur: Verkort traject