Materieel Strafrecht

6 ECTS credits
150 u studietijd

Aanbieding 2 met studiegidsnummer 1020543BNW voor werkstudenten in het 2e semester met een verdiepend bachelor niveau.

Semester

2e semester

Inschrijving onder examencontract

Niet mogelijk

Beoordelingsvoet

Beoordeling (0 tot 20)

2e zittijd mogelijk

Inschrijvingsvereisten

Studenten in het standaardtraject van de bachelor in de Criminologische Wetenschappen of in de bachelor Politieke Wetenschappen en Sociologie, afstudeerrichting Sociologie met minor Criminologische Wetenschappen hebben 'Inleiding tot het recht' gevolgd, alvorens 'Materieel Strafrecht' op te nemen en volgen gelijktijdig 'Strafprocesrecht en mensenrechten' of zijn hiervoor reeds geslaagd. Voor studenten in een verkort traject van de bachelor Criminologische Wetenschappen houdt 'Materieel Strafrecht' opnemen in dat zij gelijktijdig 'Strafprocesrecht en mensenrechten' opnemen, of hiervoor reeds geslaagd zijn. Inschrijven voor dit opleidingsonderdeel is enkel mogelijk voor werkstudenten. Dagstudenten kunnen registreren voor opleidingsonderdelen waarvan de code eindigt op een R.

Onderwijstaal

Nederlands

Faculteit

Faculteit Recht en Criminologie

Verantwoordelijke vakgroep

Metajuridica

Onderwijsteam

Paul De Hert
Barbara Huylebroek
Maarten Colette (titularis)

Onderdelen en contacturen

24 contacturen Hoorcollege
16 contacturen Werkcolleges, practica en oefeningen
100 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen

Inhoud

Het vak strafrecht is een juridisch vak, waarbij de juridische aanpak van maatschappelijk straffen wordt onderzocht en uitgediept. We gaan na hoe een gedraging strafbaar wordt gesteld en hoe de bestraffing op maat van de feiten en van de dader wordt gesneden. Daarom onderzoeken we o.a. wat juridisch als misdrijf wordt beschouwd, welke uitbreidingen en beperkingen daaraan worden gesteld, welke straffen er zijn en hoe deze worden berekend.

De stof wordt gedoceerd in hoorcolleges en wordt verder toegelicht, geconcretiseerd en ingeoefend tijdens de praktische oefeningen. Samengevat omslaat de stof volgende grote delen:

Algemene inleiding (structuur van het strafrecht, bronnen, …)
De strafwet: legaliteitsbeginsel, interpretatie van de strafwet, mensenrechten, toepassing in de tijd en in de ruimte (P.M.), toepassing naar persoon
Het misdrijf: omschrijving, materieel en moreel element, indeling van misdrijven (driedeling, aflopende & voortdurende misdrijven, handelings & verzuimsmisdrijven, ….), verzwarende omstandigheden, de strafbare poging, rechtvaardigingsgronden (noodweer, noodtoestand, …)
De dader: rechtspersoon, de strafbare deelneming, schulduitsluitingsgronden (dwaling, dwang), ontoerekeningsvatbaarheid; verschoningsgronden (uitlokking, aangifte, …)
De sanctie: bespreking verschillende straffen en sancties, straftoemeting (verzachtende omstandigheden, samenloop, herhaling, …), modaliteiten van de straf, verval van de straf.

Studiemateriaal

Handboek (Vereist) : Overzicht van het Belgisch algemeen strafrecht, Filiep Deruyck, Yannic Van Landeghem, laatste herziene uitgave (check op internet), Die Keure, 9789048639519 , 2021
Handboek (Vereist) : Bamacodex 3, Strafrecht, Filiep Deruyck, Bart Spriet, Philip Traest, Tom Vander Beken, Raf Verstraeten, laatste herziene uitgave (check op internet), Die Keure, 2000000007465, 2023
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Powerpoint slides

Bijkomende info

Het is aangewezen een strafwetboek te gebruiken tijdens het examen. Het wetboek mag gebruikt worden tijdens het examen onder volgende voorwaarden:

Het gebruik van een geannoteerd wetboek is verboden;
Het wetboek bevat nergens bijgeschreven tekst, pijlen, symbolen of enige andere tekens. Het aanbrengen van woorden, code of gebruik van kruisverwijzingen, op welke wijze ook, is verboden;
Tekstdelen mogen worden aangeduid door onderlijnen of met gebruik van een markeerstift. Enkel volledige woorden mogen worden aangeduid. Het is verboden om via kleuren of andere aanduidingsvormen enige code aan te brengen in de gebruikte tekst;
Het gebruik van ruitertjes, schuivers, post-its of een andere wijze van onderverdeling van het wetboek omwille van de gebruiksvriendelijkheid is toegelaten op voorwaarde dat dit geen systeem van kruisverwijzingen of andere vorm van codering betreft;
Het wetboek dient op geen enkele andere wijze als spiekinstrument of middel van examenfraude.

Wetboeken worden gecontroleerd tijdens het examen. Deze die niet conform de richtlijnen zijn, worden tijdens het examen weggenomen.

Voormelde regeling geldt als “eigen regeling”, zijnde de uitdrukkelijke afwijking van het aanvullend facultair reglement met betrekking tot het gebruik van hulpmiddelen tijdens examens d.d. 27 november 2012, zoals voorzien in artikel 2 van voormeld reglement.

Voor werkstudenten staan de hoorcolleges digitaal ter beschikking. Meer specifieke informatie zal worden opgenomen in de canvasruimte van het opleidingsonderdeel.

Leerresultaten

Algemene Competenties

1. Opleidingsspecifieke leerresultaten (OLR)

Afgestudeerden kennen de centrale theoretische concepten, basismethoden en -technieken van verwante wetenschapsgebieden (in casu het recht, de psychologie, de filosofie, de geschiedenis, de sociologie).
Afgestudeerden bezitten een grote belangstelling en gevoeligheid voor maatschappelijke en criminologische onderwerpen

2. Leerresultaten van het opleidingsonderdeel

De student heeft inzicht in de actuele strafrechtelijke regelgeving en in de bestaansreden van die regelgeving en kan zich op accurate wijze binnen dit regelgevend kader situeren.
De student kan de centrale theoretische concepten en vakeigen termen uit strafrecht in eigen woorden en op accurate wijze uitleggen, en kan deze concepten en termen toepassen in een concrete handelingscontext.
De student kan betekenis en consequentie geven aan door hem geobserveerde of aan hem voorgelegde strafrechtelijke casussen, problemen en gevallen in de actualiteit.
De student kan zelfstandig een juridisch probleem kwalificeren en de relevante informatie opzoeken in vakeigen bronnen (wo wetboeken) om tot een oplossing te komen.
De student kan verbanden leggen tussen verschillende leerstukken van strafrecht en kan problemen of lacunes in de actuele regelgeving detecteren en hierover kritisch rapporteren.

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Schriftelijk bepaalt 75% van het eindcijfer

Examen Andere bepaalt 25% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Schriftelijk dient men volgende opdrachten af te werken:

Exm. Schriftelijk met een wegingsfactor 75 en aldus 75% van het totale eindcijfer.

Binnen de categorie Examen Andere dient men volgende opdrachten af te werken:

Participatie met een wegingsfactor 25 en aldus 25% van het totale eindcijfer.

Aanvullende info mbt evaluatie

Het examen voor het vak valt uiteen in twee delen. Enerzijds een examen over de leerstof gedoceerd in de hoorcolleges (op 15 van de 20 punten). Anderzijds een beoordeling op de stof behandeld in de werkcolleges (op 5 van de 20 punten).

Het examen op de hoorcolleges heeft betrekking op de stof behandeld in de hoorcolleges (o.a. power point presentaties) alsook alle leerstof in het handboek. Dit boek dient volledig gekend te zijn, met uitzondering van de passages waarvan uitdrukkelijk wordt gezegd dat ze wegvallen. Een lijst met wegvallende passages wordt verspreid door de docent. Het examen op de hoorcolleges is schriftelijk en bestaat uit een casu vraag (op 10 van de 15 punten) en meerdere mc vragen (op 5 van de 15 punten).

Vragen die gesteld kunnen worden aan de hand van de casus tijdens het schriftelijke:

Voor welke tenlasteleggingen kunnen de betrokkenen vervolgd worden ? Geef telkens het correcte wetsartikel aan.
Geef per tenlastelegging aan:

Is het een misdaad/wanbedrijf/overtreding en waarom ?
Welke soort straf wordt er opgelegd ?
Is correctionalisatie/contraventionalisering mogelijk ?
Voor welke rechtbank dienen deze feiten gebracht te worden ?
Kunnen er rechtvaardigings-, schulduitsluitings-, strafuitsluitende of strafverminderende verschoningsgronden ingeroepen worden? Waarom wel / niet?

Is er sprake van medeplichtigheid of mededaderschap in hoofde van betrokkene uit hoofde van de weerhouden tenlasteleggingen ? Zo ja, waarom/waarom niet?
Er kan ook gevraagd worden naar de berekening van een verjaringstermijn van de straf
Of iemand nog recht heeft op uitstel of opschorting.

Deze casus zal op 10 punten van de 15 punten staan.

Voorbeelden van multiple choice vragen (5 van de 15 punten van het schriftelijke). worden via canvas meegedeeld.

De beoordeling op het werkcollege (op 5 van de 20 punten) valt uiteen in: (a) 3 punten op medewerking (b) 2 punten op een schriftelijke oefening.

Aanwezigheid bij de werkcolleges is verplicht en wordt bij elk werkcolleges genoteerd. Overeenkomstig het reglement op de werkcolleges kan de student enkel afwezig zijn in geval van overmacht (vb. ziekte) waarvan hij ten laatste tijdens het volgende werkcollege een attest of bewijs dient voor te leggen. Indien de overmacht niet gestaafd wordt, wordt de student automatisch naar de tweede zittijd verwezen. De student wordt eveneens verwezen naar de tweede zittijd wanneer hij opdrachten niet uitvoert. Wanneer een opdracht te laat wordt uitgevoerd, wordt de student wel gequoteerd op deze opdracht doch wordt de laattijdigheid mee in rekening genomen. Indien een student gewettigd afwezig is geweest, zal hem een bijkomende opdracht worden opgelegd.

Het cijfer dat een student voor de werkcolleges in eerste zittijd behaalt, wordt behouden in de tweede zittijd tenzij de student hiervan uiterlijk voor 15 juli schriftelijk afstand doet aan de decaan, de titularis en de assistent. In dat geval dient de student een juridische verhandeling te schrijven over een opgelegd strafrechtelijk onderwerp . Deze opdracht (en de inleveringsdatum) wordt na de deliberatie in eerste zit aan de student meegedeeld en wordt mondeling besproken tijdens de tweede zittijd.

Toegestane onvoldoende

Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de criminologische wetenschappen: Standaard traject
Bachelor in de criminologische wetenschappen: Instroomplan 1
Bachelor in de criminologische wetenschappen: Instroomplan 2
Bachelor in de criminologische wetenschappen: Instroomplan 4
Bachelor in de criminologische wetenschappen: Instroomplan 5
Bachelor in de politieke wetenschappen en de sociologie: - afstudeerrichting sociologie, minor criminologische wetenschappen