Inleiding tot de Archeologie

3 ECTS credits
75 u studietijd

Aanbieding 2 met studiegidsnummer 1020886AER voor alle studenten in het 1e semester met een inleidend bachelor niveau.

Semester

1e semester

Inschrijving onder examencontract

Mogelijk

Beoordelingsvoet

Beoordeling (0 tot 20)

2e zittijd mogelijk

Onderwijstaal

Nederlands

Faculteit

Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

Verantwoordelijke vakgroep

History, Archaeology, Arts, Philosophy and Ethics

Onderwijsteam

Ralf Vandam (titularis)

Onderdelen en contacturen

18 contacturen Hoorcollege
40 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen

Inhoud

Wat is archeologie! Weinig disciplines spreken meer tot de verbeelding dan archeologie, Indiana jones en mummies in het achterhoofd, maar wat doet en archeoloog nu eigenlijk? Achter de tot de verbeelding sprekende cliché gaat een hele complexe gedegen wetenschap schuil, met vragen, paradigma's, methoden, technieken en materiële bronnen.

In dit vak gaan we op zoek naar wat archeologie nu eigenlijk inhoudt, via een hele reeks intrigerende vondsten en schitterende sites, op zoek naar de aard en de samenhang van onze wetenschap.

In les 1 gaan we dieper in op de vraag wat archeologie is, en waarom de studie van de materiële cultuur de eigenlijke kern van archeologie als wetenschap is.

In les 2-3 gaan we kijken naar de geschiedenis van onze discipline en gaan we in op de verschuivingen van de paradigma's, de vragen en inzichten in de archeologie in de 20ste eeuw, weg van de cultuurhistorie, naar een contextuele archeologie die gericht is op het begrijpen van de artefacten als onderdeel van een samenleving en de perceptie van de mensen op hun leefwereld.

In les 4 gaan we in op hoe een plaats en artefact van betekenis kan veranderen als het verandert qua context en samenleving, en hoe de culturele levenstrajecten ons kunnen leren dat archeologische objecten vormingsprocessen of formatieprocessen ondergaan. We zullen zien dat die formatieprocessen essentieel zijn om archeologie als wetenschap te beoefenen omdat net die formatieprocessen bepalen wat de inhoud, vorm en draagkracht van het archeologische object is: wat wij als archeologen terugvinden kan namelijk beschouwd worden als een staal van een staal van een staal van een staal van de hele materiële leefwereld van een samenleving in het verleden.

In les 5-6 gaan we in op wat juist sites, contexten en stratigrafische lagen zijn. We leren ook hoe we een bodem moeten lezen.

In les 7-8 zullen we de voornaamste terreinmethoden bespreken van luchtfotografie tot opgraven.

In les 9-10 gaan we kijken welke materialen we allemaal kunnen onderzoeken en wat ze ons leren.

In les 11-12 gaan we onderzoeken hoe we archeologische tijd kunnen vaststellen en hoe we zo over kunnen gaan tot het dateren van hetgeen we hebben opgegraven en geanalyseerd op de site.

In les 13 eindigen we met het publiek en de erfgoed-problematiek van materiële cultuur. Uiteindelijk werken we als archeoloog voor een publiek, en je zal zien dat ook die vertaling van het archeologische verhaal naar dat publiek niet zonder consequenties is voor de hoe archeologie als wetenschap werkt, en wat het spanningsveld is tussen verbeelding en wetenschap.

Naast de docent zullen er ook verschillende gastdocenten lesonderdelen komen geven.

Studiemateriaal

Handboek (Vereist) : Archaeology, Theories, Methods and Practice., Colin Renfrew & Paul Bahn, 8de, London: Thames & Hudson, 9780500294246, 2020
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Powerpointpresentaties + stukken syllabus van bepaalde onderdelen

Bijkomende info

Leerresultaten

Algemene competenties

De student:

D1: Heeft kennis van wat archeologie en haar doelstellingen, werken en methoden is.

D2: Heeft kritisch inzicht in de ontwikkeling van de grote stromingen binnen archeologie en de uitdaging waar de discipline vandaag voor staat

D3: Verstaat het belang van archeologische formatieprocessen en kan dit toepassen a.d.h.v. een casestudie

D4: Begrijpt het interdisciplinaire karakter van archeologie en heeft kennis van welke informatie materiële resten bevatten en kan dit toepassen a.d.h.v. een casestudie

D5: Heeft inzicht in de verschillende dateringtechnieken en kan diverse relatieve dateringtechnieken toepassen

D6: Kan de voornaamste archeologische termen correct gebruiken, uitleggen en illustreren aan de hand van concrete voorbeelden

D7: Kan het debat rond archeologie als maatschappelijke actor duiden

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Schriftelijk bepaalt 100% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Schriftelijk dient men volgende opdrachten af te werken:

Examen schriftelijk met een wegingsfactor 100 en aldus 100% van het totale eindcijfer.

Toelichting: Schriftelijk examen bepaalt 100% van het eindcijfer

Aanvullende info mbt evaluatie

Het examen is schriftelijk.

Het examen is gericht op de reproductie van kennis van en inzicht in de inhoud van de lessen.

Toegestane onvoldoende

Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context